همه ما بطور روزمره تحت عناوینی ،مانند دریافت و یا پرداخت وجه ، انتقال وجه به حساب و … با بانک ارتباط داریم . خصوصا وقتی که می خواهید پولی را از حسابی به حساب دیگر یا حتی به حسابی در بانک دیگر منتقل کنید. در این مواقع حتما واژه های شتاب ، ساتنا ، پایاو پایاپای به گوش تان خورده است !
آیا تا کنون از خود پرسیده اید که این واژه ها به چه معناست؟
و برای چه مواقعی کاربرد دارد؟
ویژگی ها،مزیت ها و تفاوت های این واژه ها در چیست؟
چرا باید برای انتقال وجه از این روش ها استفاده شود؟
زمان اتقال وجه در این روش ها چه مدت زمانی طول میکشد؟
و کلی سوالاتی که ممکن است برای هر شخصی که با این مسائل ارتباط دارد، پیش بیاید.
ما در این مبحث به سوالات شما در این زمینه و همچنین توضیح و بیان ویژگی ها و مزیت های این روش پرداخته ایم ! پس مطالعه این مقاله مفید را از دست ندهید!!
شتاب
شبکۀ تبادل اطلاعات بین بانکی (شتاب) از سال ۱۳۸۱ با هدف یکپارچه کردن و به هم پیوستن سامانه های کارت تمامی بانک های کشور آغاز به کار کرد.
در حال حاضر مرکز شتاب به عنوان سوئیچ ملی کارت بانک در کشور ایفای نقش نموده و تمام بانک های کشور در آن عضویت دارند.
عملیات تحت پوشش شتاب دامنۀ وسیعی از تبادلات، از قبیل برداشت وجه نقد، خرید الکترونیکی، انتقال وجه، پرداخت قبوض و مانده گیری را در برمی گیرد.
مرکز شتاب به طور متوسط روزانه بیش از دو و نیم میلیون تراکنش را پردازش می کند.
عضویت در مرکز مزبور تابع مقررات حاکم بر مرکز شتاب است.
عملکرد مرکز شتاب در زمینه تسویه بین بانکی، رفع مغایرات، آمار عملکرد شبکه بانکی در زمینه کارت، خودپرداز، پایانه فروش و پایانه شعب از بخش آمار و داده های عملکرد قابل دسترسی می باشد.
ساتنا چیست؟
سامانه ساتنا، سامانه الکترونیکی تسویه ناخالص آنی است که از آذر ماه ۱۳۸۵ به منظور پوشش انتقالات بین بانکی الکترونیکی راه اندازی شده و از شهریور ۱۳۸۶ تبادلات مشتریان بانکی به یکدیگر را نیز به انجام می رساند.
در حقیقت ساتنا سامانه ای الکترونیکی است که پردازش و تسویه تراکنش های بین بانکی و دستور پرداخت های فوری را به صورت انفرادی و آنی انجام می دهد.
مزایای ساتنا
مشتریان بانکی می توانند با استفاده از امکانات ساتنا بدون محدودیت مبلغ و بدون پرداخت کارمزد وجه را از یک حساب در یک بانک به حسابی دیگر در بانکی دیگر منتقل کنند.
به عبارت دیگر در این سامانه مشتریانی که به عنوان مثال در بانک ملی دارای یکی از انواع حساب (جاری، پس انداز و کوتاه مدت) می باشند، می توانند نسبت به انتقال وجوه (مبالغ بیش از یکصد و پنجاه میلیون ریال) به حساب خود و یا سایر افراد در سایر بانک ها اقدام نمایند.
سامانه یاد شده به مشتریان یک بانک این امکان را می دهد با مراجعه به شعب بانک و یا از طریق سامانه اینترنتی بانک حواله هایی با مبالغ بیش از یکصد و پنجاه میلیون ریال را به هر حسابی در هر بانکی انتقال دهند.
از مزایای به کارگیری ساتنا امنیت، سرعت و سادگی انجام عملیات آن می باشد.وجوه حواله شده ساتنا حداکثر تا پایان وقت اداری درخواست حواله به حساب مقصد واریز می شود و جایگزینی برای انواع چک های رمزدار بین بانکی و اسکناس و چک های مسافرتی است.
نحوه کار ساتنا
روش انجام کار بدین صورت است که حواله الکترونیک پول از یک حساب در یک بانک به حساب دیگر در بانک دیگر، اثرات مثبتی در ارایه خدمات بانکی دارد.
از جمله: مشتری با یک بار مراجعه به بانک حواله دهنده، این خدمت را دریافت می کند درحالی که با چک های رمزدار لازم است به بانک دریافت کننده وجه نیز مراجعه کند.
بنابراین حواله الکترونیکی بین بانکی موجب کاهش مراجعه به شعب بانک ها می شود.
استفاده از چکهای رمزدار و ایران چک برای انتقالات بین وجوه بین بانک ها مستلزم حمل فیزیکی آنها توسط مشتری است که خطرات گم شدن، سرقت و نظایر آن را دربردارد. همچنین تردد بین بانک مبدأ و مقصد هزینه ای است که مشتری پرداخت می کند.
با توجه به امکان صدور حواله الکترونیکی بین بانکی از طریق اینترنت (سبا)، مشتری نیاز به مراجعه به شعب بانک را نیز نخواهد داشت.
مزایای ساتنا می تواند موارد ذکر شده باشد: حواله های ساتنا بدون محدودیت جغرافیایی و بدون کارمزد و بین شهرهای مختلف، طی روز انجام میشوند.
مشتریان دارای حساب به عنوان مثال در بانک ملی برای صدور حواله های ساتنا به یکی از شعب بانک ملی و یا از طریق سامانه اینترنتی بانک (سبا) با در اختیار داشتن شماره حساب شبای بانک مقصد مراجعه نمایند. شماره حساب شبای هر بانک صرفاً از سوی همان بانک ارایه میگردد.
پایا یا ساتنا ؟
حتماً برای شما هم پیش آمده وارد اینترنت بانک تان شده و ببینید برای انتقال وجه دو امکان در اختیار دارید یعنی دو گزینه وجود دارد: انتقال وجه از طریق ساتنا و پایا.
اما این دو سیستم چه هستند و چه تفاوت هایی با هم دارند.
هردو این سیستم ها سامانه انتقال وجه بین بانکی هستند که هم سریع اند و هم مطمئن اما هرکدام شرایط و قوانین خاص خودشان را دارند و شما با دانستن شرایط هرکدام بهتر می توانید تصمیم بگیرید.
سیستم پایا
سامانه پایاپای الکترونیکی (پایا) از روش های الکترونیک برای پرداخت های خرد و سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا) برای پرداخت های کلان و حواله های فوری است که هیچ کارمزدی نیز برای آنها در نظر گرفته نشده است.
تفاوت ساتنا و پایا
تفاوت ماهیتی این دو سیستم نیز در این است که در سیستم ساتنا عملیات طی نیم ساعت انجام می شود، اما در سیستم پایا با تأخیر یک یا دو ساعت صورت می گیرد.
(پایا) زیر ساخت مبادله پیام های مالی مبتنی بر شماره حساب بانکی بوده و تسویه بین بانکی مبادلات انجام شده توسط این سامانه از طریق (ساتنا) صورت خواهد گرفت.
به این منظور (پایا) مستقیماً به (ساتنا) متصل بوده و عملیات تسویه را در پایان هر چرخه پایاپای به صورت خودکار انجام خواهد داد.
در سیستم ساتنا تسویه حساب و واریز به حساب مشتری به صورت تک تک و در زمان درخواست به بانک مرکزی و بانک مقصد ارسال می شود و سرعت به نسبت قابل قبولی دارد که هم اکنون بین ۲ ثانیه تا ۲۰ دقیقه در بانک های مختلف متفاوت است اما در پایا ارسال به بانک در ساعت های مشخصی و به صورت دسته ای از بانک مبدا به بانک مقصد صورت می گیرد ۷/۵ صبح، ۹/۵ صبح و ۱۱/۵ صبح و واریز به حساب مقصد بسیار با تأخیر است و تا آخر وقت اداری روز مورد تقاضا در بعضی شرایط طولانی می شود.
سقف انتقال وجه
سقف انتقال پایا ۱۵۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال در شعبه می باشد. انتقال وجوه از طریق پایا حدد ۲ ساعت و نیم طول می کشد تا به حساب مقصد انتقال یابد.
انتقال وجه از طریق ساتنا از شعب بانک ملی محدودیت مبلغی ندارد.
اگر تمایل دارید تا وجهی را به سرعت به یک سپرده در بانک دیگری انتقال دهید از ساتا استفاده کنید.
اگر تمایل دارید تا وجهی را به یک سپرده در بانک دیگری انتقال دهید اما نیازمند انجام این کار در تاریخ فعلی نیستید از پایا استفاده کنید.
درباره پایاپای الکترونیک (پایا)
پایاپای الکترونیک (پایا) زیرساخت اصلی مبادلات پولی بین بانکی حساب انبوه به شمار آمده و ستون فقرات حواله ها و انتقال وجه بین بانکی را در کشور تشکیل می دهد .
(پایا) به گونه ای طراحی شده که می تواند دستور پرداخت های متعدد را از طرف بانک ها دریافت، پردازش و برای انجام به بانک های مقصد ارسال نماید.
متناظرا بانک ها نیز می توانند دستور پرداخت های مشتریان خود را به صورت انفرادی یا انبوه دریافت و برای پایاپای و انجام در بانک های مقصد به (پایا) ارسال کنند.
سامانه پایاپای الکترونیک در درون خود دارای دو هسته جداگانه (انتقال اعتبار) و (برداشت مستقیم) است که ارایه خدمات ارزش افزوده را برای بانک ها میسر می سازند.
هسته انتقال اعتبار یا انتقال مستقیم همانند یک سامانه حواله بین بانکی عمل می نماید، با این تفاوت که این سامانه علاوه بر پذیرش حواله های انفرادی قادر خواهد بود تا حواله های انبوه شامل تعداد بسیار زیادی دستور پرداخت را نیز از بانک ها و مشتریان آن ها دریافت و پردازش نماید. قابلیت های (پایا) ارایه خدمات زیر را در شبکه بانکی میسر خواهد ساخت.
شبا چیست؟
شبا در حقیقت مشخصات ملی شناسه حساب بانکی ایران است و هر بانکی شبای مخصوص به خود را دارد.
شبا به چه منظوری راه اندازی شد؟
شبا به چه منظوری راه اندازی شد؟
سیستم شبا به منظور تسهیل و استاندارد سازی مبادلات بین بانکی و بین المللی بانک های کشور تعریف و تبیین شده و در تمام سامانه های پرداخت بین بانکی منحصراً از این نوع حساب استفاده می شود.
(شبا) مستقل از نظام شماره گذاری داخلی هریک از بانک ها است، اما در محاسبه شبا نظام شماره گذاری داخلی بانک ها استفاده به عمل می آید. شبا مطابق با ضوابط IBAN تنظیم می شود.
ضوابط IBAN چیست؟
حروف اختصاری (Internet Bank Account Number) شناسه ای است که یک شماره حساب خاص را در یک بانک به صورت یکتا معرفی می کند.
این شناسه مطابق با استاندارد بین المللی ISO-13616-2007 تولید شده و به منظور یکسان سازی شماره حساب های بانکی در سطح بین المللی به منظور تسهیل تبادلات بین بانکی مورد استفاده قرار می گیرد.
ایران حسابدار
حسابداری نمیتواند خیلی پیچیده و مبهم باشد، بلکه کلیه روشها و اصول آن باید کاملاً علمی، قابل درک و همگام با رشد صنعت و مردم باشد.